Làng Văn hóa thôn Khun, xã Bằng Lang (Quang Bình, tỉnh Hà Giang) là một trong những nơi không chỉ tập trung nhiều nét đặc sắc văn hóa dân tộc thiểu số nơi đây mà còn chứa nhiều vẻ đẹp tiềm ẩn, phù hợp cho những du khách yêu thích du lịch mạo hiểm, trải nghiệm trong hang đá tự nhiên chứa nhiều nhũ đá kỳ lạ mà còn có loài cá hiếm Dầm xanh.
Thôn Khun nằm giữa thung lũng thơ mộng có 178 hộ dân sinh sống trong những ngôi nhà sàn truyền thống độc đáo của 4 dân tộc Tày, Nùng, Dao, La Chí. Văn hóa đời sống, ẩm thực, trò chơi dân gian, các làn điệu dân ca luôn được người dân gìn giữ và phát huy. Đặc biệt, kiến tạo, địa hình như hang nước, hang đá có nhiều nhũ đá đẹp mắt, lung linh sắc màu như hang Bó Mỳ, một trong những điểm khám phá du lịch mới của huyện Quang Bình nói chung và là điểm nhấn thu hút du khách đến với thôn Khun, xã Bằng Lang.
Theo chị Vàng Thị Thúy, thành viên Ban quản lý Làng Văn hoá thôn Khun, cho biết: Hang Bó Mỳ là nguồn dự trữ nước rất lớn phục vụ sinh hoạt cho 5/8 thôn của xã trong mùa khô. Do vậy việc bảo tồn, gìn giữ những giá trị cảnh quan, thiên nhiên và mạch nước ở đây được cấp ủy, chính quyền địa phương và người dân chú trọng bảo vệ. Đặc biệt, đây còn là nơi sinh sống của loài cá Dầm Xanh, theo tiếng Tày hang Bó Mỳ có nghĩa là hang nhiều cá Dầm Xanh. Có những con cá Dầm Xanh to khoảng 2 kg, hiện nay lượng cá vẫn sinh sôi và phát triển hàng đàn. Tuy nhiên đến đây phải thật may mắn mới nhìn thấy được.
Theo chân chị Thúy đi sâu vào hang, chúng tôi phải lội qua dòng nước mát lạnh, có chỗ nước sâu đến ngang ngực, nhưng nước rất trong, mát, vừa đi vừa nhìn thấy những chú cá Dầm Xanh ẩn hiện rất thú vị. Trong hang cũng có rất nhiều nhũ đá màu vàng, xám, xanh rêu, phần lớn nền hang là đất, các cột đá, chuông đá …Càng vào sâu, những dải thạch nhũ hình thù kỳ lạ xuất hiện càng nhiều, khi thì như những rèm buồng ngủ của một tòa lâu đài, khi thì giống một dải lụa nằm hờ hững trên vách đá. Cũng có những khối đá hình dáng kì dị như những bộ phận trên cơ thể người, hình tượng phật, ông bụt, hình ghế ngả lưng… Có những vân đá uốn lượn như hình dáng của những thửa ruộng bậc thang bên dải Tây Côn Lĩnh… Tạo cho du khách cảm giác vô cùng thích thú và tò mò. Hang có chiều sâu gần 2 km, chiều ngang đến 20 m, có sức chứa hàng trăm người, không gian rộng lớn như đưa ta vào một thế giới, một không gian khác ngoài vũ trụ với những quần thể nhũ đá lấp lánh dưới ánh sáng của đèn chiếu rọi. Cùng với sự kiến tạo của thiên nhiên, nhũ đá, thạch đá trong hang Bó Mỳ có rất nhiều hình khối mà ta chưa bao giờ bắt gặp trước đó trong các hang động đệ nhất như Lùng Khúy hay Khố Mỷ (Quản Bạ), Bó Mỳ luôn cuốn hút đôi mắt du khách như càng ngắm càng say không muốn rời khỏi hang.
Đến với thôn Khun, ngoài trải nghiệm hang động, du khách còn được khám phá diện mạo của núi non trùng điệp với hàng cây Chò chỉ hàng ngàn năm tuổi trên đỉnh núi Khau Buân, trải nghiệm cuộc sống hàng ngày của người dân và đặc biệt là thưởng thức các món ăn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc như: Rêu đá, hoa chuối rừng, cá Chép ruộng, lợn đen, bánh gai, bánh chuối…
Đồng chí Chẳng Thị Liên, Phó Chủ tịch UBND huyện Quang Bình, cho biết: Với tiềm năng và thế mạnh của Làng Văn hóa thôn Khun, huyện đã phối hợp với Sở VHTTDL triển khai các bước lập hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia đối với hang Bó Mỳ. Đồng thời, đến tháng 11/2021 huyện sẽ ra mắt Làng Văn hóa du lịch cộng đồng thôn Khun, nhằm quảng bá sâu rộng tới du khách trong và ngoài tỉnh; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân bảo vệ các danh lam thắng cảnh và góp phần thúc đẩy phát triển du lịch địa phương sau mùa dịch Covid – 19./.
Nguồn: Báo Hà Giang